Waterschap Rijn en IJssel
Nicole Otten gaf tijdens haar presentatie een heldere en informatieve uitleg over het werk, de verantwoordelijkheden en actuele opgaven van Waterschap Rijn en IJssel (WRIJ), waar zij werkzaam is. Ze begon met een toelichting op de geschiedenis van de waterschappen in Nederland, die al sinds de 11e eeuw bestaan en tot de oudste bestuursorganen van het land behoren. Ooit telde Nederland duizenden kleine waterschappen, maar door fusies is dit aantal teruggebracht tot 21, waaronder het Waterschap Rijn en IJssel, dat in 1997 ontstond uit een samenvoeging van 5 kleinere waterschappen en 1 zuiveringschap.
Het waterschap beheert een gebied van meer dan 200.000 hectare dat zich uitstrekt over de Achterhoek, Liemers en Veluwezoom en een stukje van Twente. In dit gebied werkt WRIJ met ongeveer 600 collega’s aan waterveiligheid, beschikbaarheid en kwaliteit van water. Het waterschap zorgt voor sterke dijken, voldoende water, één vaarweg en voor de zuivering van afvalwater.
Nicole lichtte de verschillende kerntaken van het waterschap toe. Zo beheert WRIJ de vaarweg De Oude IJssel, inclusief sluizen en bruggen. Op het gebied van waterveiligheid is het versterken van dijken een belangrijk thema. Het oosten van Nederland is kwetsbaarder voor hoge rivierstanden dan voor zeespiegelstijging. Daarbij werd specifiek dijkkring 47 genoemd, die onder andere de dorpen Velp en Rheden beschermt. Ook de bestrijding van muskusratten – die schade kunnen veroorzaken aan dijken – valt onder de verantwoordelijkheid van het waterschap.
Een andere belangrijke taak is de waterketen: het inzamelen en zuiveren van rioolwater. Het waterschap werkt aan het verbeteren van de waterkwaliteit, onder andere door het verwijderen van medicijnresten en het terugwinnen van grondstoffen uit afvalwater. In Zutphen gebeurt dit bijvoorbeeld door uit afvalwater de stof Kaumera te halen.
Daarnaast houdt het waterschap zich intensief bezig met het watersysteem: het peilbeheer van grond- en oppervlaktewater, onderhoud van watergangen en het realiseren van vispassages. Door klimaatverandering wordt droogte steeds meer een probleem. In recente jaren is het grondwaterpeil sterk gedaald, waardoor het waterschap maatregelen neemt om meer water vast te houden en het ‘spons-effect’ van de bodem te herstellen.
Klimaatadaptatie is dan ook een rode draad door het werk van WRIJ. Nicole benadrukte dat extreem weer – zoals hevige regenval of langdurige droogte – steeds vaker voorkomt, en dat dit vraagt om een proactieve aanpak in samenwerking met gemeenten. Een voorbeeld hiervan is de klimaatatlas, die inzicht geeft in toekomstige risico’s als wateroverlast, overstroming en hitte. Ook in de regio Rheden, waar Lionsleden wonen, zijn kwetsbaarheden in kaart gebracht. Denk aan overstromingsrisico’s nabij de IJssel en wateroverlast door hevige buien in beekdalen.
Tot slot vertelde Nicole over haar eigen rol binnen het waterschap. Ze is actief als adviseur op het gebied van ruimtelijke ordening, waarbij ze gemeenten ondersteunt om klimaatbestendig te bouwen en plannen te maken met oog voor waterveiligheid en duurzaamheid. Ze neemt deel aan gebiedsprocessen zoals het Rivierklimaatpark IJsselpoort, vertegenwoordigt het waterschap in regionale en bestuurlijke overleggen, en onderhoudt contacten met onder meer gemeenten, de provincie en de groene Metropoolregio. Internationaal is ze ook actief als contactpersoon voor samenwerking met Colombia en Duitse partners. Daarnaast begeleid ze een jonge professionals (collega).
Nicole sloot haar presentatie af met een uitnodiging tot samenwerking: iedereen kan bijdragen aan een klimaatbestendige leefomgeving en het waterschap staat open voor het gesprek met alle betrokken partijen.
